Porsche 959 : The first high-tech supercar

TopSpeed Retro Car Sunday – The Porsche Hyper 3, Chapter : 959

Η ιστορία της γέννησης της 959

Η αρχική ιδέα για την 959 (η αρχική της ονομασία ήταν Gruppe B), ήρθε το 1981, όταν είχε γίνει η αλλαγή στη διοίκηση της Porsche, με τον Peter Schutz να έχει αναλάβει τα ηνία της εταιρείας. Ο τότε chief engineer της εταιρείας, Helmuth Bott, πλησίασε τον Schutz, προτείνοντας του να δημιουργήσουν μία νέα 911, ή καλύτερα, μία νέα Porsche. Ο Bott γνώριζε πως η Porsche χρειαζόταν ένα sports car στο οποίο θα μπορούν να συνεχίσουν να βασίζονται για αρκετά χρόνια. Έχοντας τη περιέργεια να δουν μέχρι που φτάνουν οι δυνατότητες της 911, ο Bott πρότεινε στο Schutz να γίνουν δοκιμές για την εξέλιξη ενός συστήματος τετρακίνησης, με το Schutz να είναι σύμφωνος και να δίνει το πράσινο φως για το project. Ο Bott γνώριζε επίσης πολύ καλά, πως η συμμετοχή σε κάποιο αγωνιστικό θεσμό, μπορεί να βοηθήσει σε μεγάλο βαθμό την επιτάχυνση της εξέλιξης ενός νέου μοντέλου. Θεώρησε λοιπόν, πως ο θεσμός Group B, θα ήταν η ιδανική “αρένα δοκιμών” για το νέο σύστημα τετρακίνησης. Έτσι, στράφηκε ξανά στο Schutz, ζητώντας του την άδεια να συμμετάσχουν στο θεσμό. ο οποίος και συμφώνησε με τη πρόταση του Bott.

Η καρδιά της 959, είναι ένας sequential twin-turbo flat-six κινητήρας, με χωρητικότητα 2,9 λίτρα. Ο κινητηρας της 959 φέρει, 4 βαλβίδες/κύλινδρο, σύστημα ψεκασμού καυσίμου Bosch Motronic 2.1, αερόψυκτους κυλίνδρους και υδρόψυκτες κεφαλές. Βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στους αγωνιστικούς κινητήρες των 956 και 962 αγωνιστικών. Η απόδοση τους είναι 450 ίπποι και 500Nm ροπής. Ο κινητήρας της 959, είναι συνδεδεμένος με ένα ξεχωριστό, μηχανικό κιβώτιο 5+1 σχέσεων, όπου πέραν των 5 κανονικών ταχυτήτων, υπάρχει και 1 αργή, η οποία βρίσκεται στη θέση της 1ης και φέρει το γράμμα “G” για το Gelende, που σημαίνει Εκτός δρόμου στα γερμανικά. Η sequential τοποθέτησει των 2 turbo (ένα μικρότερο και ένα μεγαλύτερο), δίνει στην 959 μία πιο γραμμική απόδοση, απο ότι η κλασσική χρήση 2 turbo ιδίου μεγέθους που έχουν μεγάλο lag, όπως πχ στην F40. Έτσι, η 959 επιταχύνει απο πολύ χαμηλά, με μεγάλη γραμμικότητα.

Προκειμένου να δημιουργήσει ένα άκαμπτο αλλά ταυτόχρονα ελαφρύ πλαίσιο για την 959, η Porsche χρησιμοποίησε αλουμίνιο (στο πλαίσιο και σε κάποια panel) και Kevlar (στα υπόλοιπα panel), ενώ στο πάτωμα αντί για μέταλλο, χρησιμοποίησε το υλικό Nomex.

Η Porsche έδωσε επίσης μεγάλη έμφαση στην εξέλιξη της αεροδυναμικής του αυτοκινήτου, προσδίδοντας της μεγάλη σταθερότητα με μικρή αεροδυναμική αντίσταση. Σημαντικό ρόλο στις 959 δρόμου, είναι η ενεργή ανάρτηση, η οποία έχει 3 ρυθμίσεις ως προς τη σκληρότητα της και 3 ως προς το ύψος της, με το αυτοκίνητο να χαμηλώνει πλήρως μετά τα 180 χιλιόμετρα/ώρα, μειώνοντας την άνοση που προκαλείται απο τη συγκέντρωση αέρα στους θόλους αλλά και κάτω απο το αυτοκίνητο. Η 959 έχει έναν εντυπωσιακό για την εποχή της, αεροδυναμικό συντελεστή, της τάξη του 0.31 στη κλίμακα Cd.

H 959 ήταν επίσης και η πρώτη Porsche με σύστημα τετρακίνησης, το Porsche Steuer Kupplung (PSK). Πρόκεται για ένα σύστημα μεταβλητής τετρακίνησης, το οποίο ανάλογα τη ρύθμιση που έχει επιλέξει ο οδηγός (Dry, Wet, Snow ή 4-Wheel Drive) κατανέμει ανάλογα τη δύναμη μεταξύ του εμπρός και του πίσω άξονα. Για παράδειγμα, κατά την έντονη επιτάχυνση, έστελνε μέχρι και το 80% της ισχύος στο πίσω άξονα, ο οποίος αξιοποιούσε τη πρόσφυση απο την οπίσθια τοποθέτηση του κινητήρα, έχοντας το καλύτερο πάτημα στο δρόμο. Στο πίνακα οργάνων της μάλιστα, η 959 έχει 2 δείκτες, που υποδεικνύουν το ποσοστό της ισχύος που πηγαίνει στο πίσω άξονα και το ποσοστό κατανομής της ισχύος μπρος-πίσω.

Η παραγωγή της 959, γινόταν στο εργοστάσιο της Karosserie Baur και οχι στο εργοστάσιο της Porsche στο Zuffenhausen. Η Karosserie Baur έκανε επίσης και όλη τη παραγωγή, συναρμογή και τοποθέτηση του εσωτερικού, με τους μηχανικούς της Porsche να κάνουν το τελικό έλεγχο αφότου είχε ολοκληρωθεί το αυτοκίνητο.

Στο Σαλόνι Αυτοκινήτου της Φρανκφούρτης του 1983, η Porsche παρουσίασε στις 10 Οκτωβρίου, το πρωτότυπο με την ονομασία Gruppe B. Η τελικές πινελιές είχαν μπει τα ξημερώματα της ίδιας μέρας, στο stand της Porsche στην έκθεση. Μετά απο τα πρώτα δύο πρωτότυπα, το τρίτο με την ονομασία “F3”, έφερε τη τελική όψη και ήταν αυτό που χρησιμοποιήθηκε και στα crash test.

Η εκδόσεις παραγωγής “Komfort” και “Sport”, παρουσιάστηκαν στο Σαλόνι Αυτοκινήτου της Φρανκφούρτης του 1985, με τιμή εκκίνησης τα 431.550 Μάρκα (σημερινή αξία 388.240€). H παραγωγή της ωστόσο, με κάποιες έντονες καθυστερήσεις, ξεκίνησε το 1987 και ολοκληρώθηκε το 1988, με τη Porsche να έχει παράγει 292 αυτοκίνητα. Επιπλέον υπάρχουν 37 πρωτότυπα και pre-production αυτοκίνητα, με το συνολικό αριθμό να ανέρχεται στα 337.

Το 1993 ωστόσο, η Porsche κατασκεύασε άλλες 6 959 (όλες σε spec “Komfort”) απο ανταλλακτικά που είχε. Τα συγκεκριμένα αυτοκίνητα φέρουν και μία διαφορά στην ανάρτηση σε σχέση με όλες τις προηγούμενες 959, ως προς το οτι η δική τους είναι ενεργά μεταβαλλόμενη ανάλογα τη ταχύτητα. 3 είναι ασημί και 3 κόκκινες, με τότε τιμή 747.500 Μάρκα (σημερινή αξία 1.220.000€). Προφανώς, οι συγκεκριμένες 959 είναι οι πλέον περιζήτητες, με τη τιμή τους να είναι τουλάχιστον διπλάσια απο τις υπόλοιπες. Και τα 6 αυτοκίνητα, αφότου οδηγήθηκαν απο κάποια κορυφαία στελέχη της εταιρείας, πουλήθηκαν αθόρυβα σε πολύ εκλεκτούς πελάτες και συλλέκτες της Porsche.

Performance

Αποτελέσματα μετρήσεων για την 959 “Sport” (με 450 ίππους) :

0–97 km/h (60 mph): 3.6 seconds
0–161 km/h (100 mph): 8.2 seconds
0–100 km/h (62 mph): 3.7 seconds
0–120 km/h (74.6 mph): 5.1 seconds
0–140 km/h (87.0 mph): 6.3 seconds
0–160 km/h (99.4 mph): 7.9 seconds
0–180 km/h (111.8 mph): 9.6 seconds
0–200 km/h (124.3 mph): 11.4 seconds
0–400 m ( 1⁄4 mile): 11.8 seconds at 202 km/h (126 mph)
Standing kilometre: 21.6 seconds at 245 km/h (152.2 mph)
Top Speed: 319 km/h (198 mph)

Αποτελέσματα μετρήσεων για την 959 “Komfort” (με 450 ίππους) :

0–48 km/h (30 mph): 1.5 seconds
0–64 km/h (40 mph): 2.2 seconds
0–80 km/h (50 mph): 2.9 seconds
0–97 km/h (60 mph): 3.6 seconds
0–113 km/h (70 mph): 4.8 seconds
0–129 km/h (80 mph): 5.8 seconds
0–145 km/h (90 mph): 7.1 seconds
0–161 km/h (100 mph): 8.8 seconds
0–177 km/h (110 mph): 10.4 seconds
0–193 km/h (120 mph): 12.4 seconds
0–209 km/h (130 mph): 15.9 seconds
0–225 km/h (140 mph): 19.2 seconds
0–241 km/h (150 mph): 22.5 seconds
48 km/h (30 mph)-80 km/h (50 mph): 11.9 seconds, using 6th gear (~1,786 rpm)
80 km/h (50 mph)-113 km/h (70 mph): 8.8 seconds, using 6th gear
Standing 1⁄4 mile (402 m): 12.0 seconds at 187 km/h (116 mph)
Braking 113–0 km/h (70–0 mph): 166 ft (50 m)
Top speed: 317 km/h (197 mph)

Η Porsche παρείχε και ως εξτρά, ένα πακέτο που ανέβαζε την ισχύ στους 530 ίππους και τη τελική ταχύτητα στα 340 χιλιόμετρα/ώρα.

Porsche 959S

H Porsche 959 S, ήταν ουσιαστικά μία 959 “Sport”, εφοδιασμένη με μεγαλύτερα turbo που της έδιναν μία απόδοση 518 ίππων και τελική ταχύτητα 339 χιλιόμετρα/ώρα, όπως και μέτρησε το 1988, το περιοδικό Car, motor and sport στο Nardo Ring της Ιταλίας. Συνολικά, κατασκευάστηκαν 29 959 S.

Games

Group B / Paris-Dakar Rally

H 959 είχε σχεδιαστεί αρχικά για να συμμετάσχει στο Group B rally, ωστόσο ο χρόνος εξέλιξης ήταν πολύ μεγαλύτερος απο το αναμενόμενο. Τα πρώτα αυτοκίνητα, με κωδική ονομασία 953, ήταν ουσιαστικά τροποποιημένες 911, στις οποίες είχε τοποθετηθεί το τότε υπο εξέλιξη σύστημα τετρακινησης, συμμετείχε στο Paris-Dakar Rally του 1984, όπου και έλαβε τις θέσεις : 1η (Rene Metge), 6η (Jacky Ickx) και 25η. Σε αντίθεση με το θεσμό του Group B, το Rally Dakar δεν προϋπεθετε την ύπαρξη homologated αυτοκινήτων δρόμου προκειμένου να μπορεί κάποιο όχημα να λάβει μέρος. Έτσι, το 1985 η Porsche συμμετείχε ξανά με 3 αυτοκίνητα, τα οποία είχαν το σώμα της Gruppe B με τα μηχανικά μέρη της 953, ωστόσο κανένα απο τα 3 δε κατάφερε να τερματίσει (μόνο 1 λόγω μηχανικής βλάβης. Μετέπειτα, η Porsche τοποθέτησε το sequential twin-turbo flat-six κινητήρα. 2 αυτοκίνητα συμμετείχαν στο Rallye des Pharaons τον Οκτώβριο του 1985, με ένα απο αυτά να παίρνει φωτιά, ενώ το άλλο (με το πλήρωμα των Saeed Al-Hajri και John Spiller) να κερδίζει τη κατηγορία του. Στο Paris-Dakar Rally του 1986 ωστόσο, η 959 τερμάτισε : 1η (Rene Metge), 2η (Jacky Ickx) και 6η.

Το ειρωνικό κομμάτι, είναι πως όταν η 959 ήταν έτοιμη να λάβει το homologation approval της 1987, ο θεσμός του Group B είχε πλέον καταργηθεί, λόγω της επικινδυνότητας του.

LeMans & IMSA

H 959 είχε μετατραπεί προκειμένου να ακολουθεί τους κανονισμούς για να μπορέσει να συμμετάσχει στο θεσμό του LeMans, πλέον με την ονομασία 961, όπως και έκανε τις χρονιές 1986 και 1987. Συμμετείχε και μία φορά στο θεσμό IMSA.

Το 1986, η 961, έκανε το ντεμπούτο της στις 24 Ώρες του LeMans. Με οδηγό τον Rene Metge και τον Claude Ballot-Lena, τερμάτισε 1η στη κατηγορία της και 7η στη γνεική κατάταξη. Το 1987, ενώ βρισκόταν στην 11η θέση της γενικής κατάταξης, ο Kees Nierop έβαλε καταλάθως 2α απο 6η, με αποτέλεσμα το αυτοκίνητο να προσκρούσει στο πλαϊνο κιγκλίδωμα. Μετά την επισκευή, επέστρεψε στον αγώνα, ωστόσο απο τα monitor η ομάδα παρατήρησε οτι το αυτοκίνητο είχε πιάσει φωτιά και ενημέρωσε τον Nierop να σταματήσει. Ο ίδιος, σταματώντας ανάμεσα σε δύο marshal posts, σήμανε και το τέλος του αγώνα, καθώς μέχρι να μπορέσει να γίενι η κατάσβεση το πίσω μέρος της 961 είχε καταστραφεί σχεδόν εντελώς. Το αυτοκίνητο της σεζόν του 1987 είναι αυτό που βρίσκεται και στο Μουσείο της Porsche, στη Στουτγάρδη.

All in all

Η 959 είναι το πρώτο high tech υπεραυτοκίνητο στην ιστορία. Έφερε τεχνολογίες και καινοτομίες που ήταν πάρα πολύ μπροστά απο την εποχή της, με τους ανταγωνιστές τις να θέλουν σε κάποιες περιπτώσεις και πάνω απο μία δεκατία, μέχρι τη στιγμή που παρουσίασαν κάτι παρόμοιο.

Είναι το απτό παράδειγμα της εμμονής και αφοσίωσης της Porsche στο κυνήγι του τέλειου, πράγμα το οποίο ωστόσο της στοίχισε τη συμμετοχη της στο Group B. Απο την άλλη βέβαια, είναι ένα απο τα πλέον εμβληματικά και συλλεκτικά αυτοκίνητα απο τη δεκαετία του 1980, με το περιοδικό Sports Car International, να την ανεβάζει στη 1η θέση της λίστας “Top Sports Cars of the 1980s”.

Διαβάστε το αφιέρωμα μας, στην 959 Sport Canepa, πατώντας εδώ