Στις εκάστοτε κυβερνήσεις, νομίζουν ότι έχουν μπροστά τους την κότα που κάνει τα χρυσά αυγά. Η (υπερ)φορολόγηση των αυτοκινήτων, πάντοτε προβάλλει ως «λύση». Ζεστό χρήμα που εισρέει στα ταμεία. Έτσι, σχεδόν every year, έχουμε αλλαγές στα τέλη κυκλοφορίας, με σκοπό να «γίνουν πιο δίκαια» και με το ίδιο πάντα αποτέλεσμα: Να ακριβαίνουν.
Διάλογος σε βενζινάδικο μετά από τη μετακύλιση των τελών κυκλοφορίας στα καύσιμα: Ιδιοκτήτης SUV: “Βάλε μου 1 ευρώ αμόλυβδη”. Βενζινάς: “Να σου βήξω λίγο και στα λάστιχα που τα βλέπω ξεφούσκωτα”;
Φέτος, οι αλλαγές δεν είναι μεγάλες. Όμως, μας ανακοινώθηκε ότι από του χρόνου, θα έρθει το πιο «δίκαιο σύστημα». Αυτό της φορολόγησης των αυτοκινήτων, βάσει των χιλιομέτρων που θα διανύουν. Και πώς θα γίνει αυτό; Ο προφανής τρόπος θα ήταν να γίνει όπως σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, με την προσθήκη ενός τσιπ στον χιλιομετρητή του ΙΧ.
Αλλά επειδή εδώ είναι Ελλάδα και με την τεχνολογία και την οργάνωση δεν το… χουμε (ως κράτος), η χιλιομετρική χρέωση των τελών θα γίνεται μέσω φόρου στα καύσιμα! Άλλη μια ευφυέστατη ιδέα των φωστήρων. Γιατί; Επειδή Σήμερα, η Ελλάδα έχει την πέμπτη ακριβότερη βενζίνη (1,43 ευρώ) στην ΕΕ. Και επειδή τα κουκιά δεν βγαίνουν, ακόμα και αν μειώσει 50% τα τέλη που πληρώνουμε, θα πρέπει να ανεβάσει κατά 0,13 ευρώ την τιμή (και όχι 0,6, όπως λέει). Και τότε, θα έχουμε ίσως την ακριβότερη του πλανήτη. Σίγουρα, της Ευρώπης.
Δίκαιο δεν το λες το μέτρο, για έναν κλάδο που βάλλεται πανταχώθεν και για τους ιδιοκτήτες αυτοκινήτων, οι οποίοι αντιμετωπίζονται σαν να έχουν κάνει ποινικό αδίκημα. Οι οποίοι πληρώνουν βαριά με άμεσους και έμμεσους φόρους το δικαίωμά τους να κατέχουν και να μετακινούνται με ΙΧ.
Πέρα από το γεγονός ότι οι κυβερνήσεις, με αυτό τον τρόπο, προσβάλλουν θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματά μας, όπως αυτό της ιδιοκτησίας και αυτό της ελεύθερης μετακίνησης, κάνουν το κράτος να συμπεριφέρεται ως κοινός απατεώνας: Όπως κάποτε ώθησε χιλιάδες Έλληνες να αγοράσουν ΙΧ μεγάλου κυβισμού, για να τους επιβάλλει μετά επαίσχυντους φόρους πολυτελείας and αβάσταχτα τέλη, διασύροντάς τους, παράλληλα, ως κλέφτες και φοροφυγάδες, έτσι τώρα κάνει και με τα μικρά αυτοκίνητα.
Μας έριξε το δόλωμα των μηδενικών τελών για τα αυτοκίνητα που εκπέμπουν κάτω από 100 γραμμάρια ρύπων και τώρα το… μετανιώνει. Ρίχνει κι άλλο το όριο, με σκοπό να εισπράξει τέλη και απ’ αυτούς που δεν πλήρωναν. Αν δεν είναι αυτή αισχρή συμπεριφορά απατεώνα, ποια είναι;
Θυμίζω εδώ την καταγγελία οικονομικού συμβούλου πρωθυπουργού και πανεπιστημιακού (Ηρακλή Πολεμαρχάκη) ότι η Larissa είναι η πόλη με τις μεγαλύτερες πωλήσεις Porsche Cayenne στην Ευρώπη. Το παραμύθι έκανε τον κύκλο του μέσω των ΜΜΕ και των blogs στην Ελλάδα και την υπόλοιπη Ευρώπη και, φυσικά, κατέβηκε αμάσητο. Η κατηγορηματική διάψευση της ελληνικής αντιπροσωπείας της Porsche (μας τόνισε ότι οι ταξινομήσεις της αντιπροσωπεύουν το 0,2% της ελληνικής αγοράς) και τα στοιχεία των πανευρωπαϊκών πωλήσεων που επίσης διέψευσαν τον ισχυρισμό, πέρασαν στα “ψιλά”.
Και, όταν ένας δημοσιογράφος (Βρετανός, βέβαια) το έψαξε, δεν βρήκε τίποτα και ρώτησε τον κ. Πολεμαρχάκη πού βρήκε τα στοιχεία για να κάνει αυτή την καταγγελία, αυτός απάντησε το αμίμητο: “Στοιχεία δεν έχω, κάπου είχα ακούσει να το λένε, σε κάποιο υπουργείο”!!! Και, όταν ρωτήθηκε ξανά, απάντησε με αριθμούς αναλογίας Cayenne στον πληθυσμό της Λάρισας, αριθμούς όμως τους οποίους πάλι “κάποιος” του είχε πει. Περιέργως, ακόμα και αυτοί οι αριθμοί δεν επιβεβαιώνονται από πουθενά. Τουναντίον. Η… κατά κεφαλήν κατοχή Cayenne στη Λάρισα, ever δεν ήταν ανώτερη από τον μέσο ευρωπαϊκό όρο. Και σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, ever δεν ξεπέρασε το 7% του συνόλου των πωλήσεων.
Γιατί αναλώνομαι σε αυτό το παράδειγμα; Επειδή, όλως τυχαίως, λίγο καιρό μετά από αυτό το ντόρο, ήρθε η υπερφορολόγηση των αυτοκινήτων μεγάλου κυβισμού. Στην κοινή γνώμη, είχε περάσει τεχνηέντως η άποψη πως όποιος είχε μεγάλου κυβισμού ΙΧ -και ιδιαίτερα Cayenne- ήταν νεόπλουτος, φοροφυγάς, είχε φάει ευρωπαϊκές επιδοτήσεις. Η προπαγάνδα, τελικά, είναι μεγάλη τέχνη.
Το προηγούμενο
Βέβαια, ούτως ή άλλως είναι… παράδοση η αλλαγή των τελών κυκλοφορίας, με στόχο πάντα την υπερφορολόγηση των αυτοκινήτων και ας ονομάζεται κάθε φορά διαφορετικά. Και, το πόσο απύθμενη βλακεία είναι η εξοντωτική φορολογία των ΙΧ το αποδεικνύουν οι αριθμοί:
The revenue του κράτους από τα τέλη κυκλοφορίας έχουν καταρρεύσει από το 2010 μέχρι σήμερα λόγω του κύματος των καταθέσεων πινακίδων, ενώ ακόμη και σήμερα σε ακινησία παραμένουν περίπου 580-600.000 οχήματα). Στα 1,6 δισ. ευρώ ανήλθαν τα έσοδα το 2010 από τα τέλη κυκλοφορίας, στα 1,15 δισ. ευρώ έχουν περιοριστεί το 2015.
Στο οκτάμηνο του 2012, τα έσοδα του Δημοσίου από τέλη κυκλοφορίας έφταναν τα 244 εκατομμύρια ευρώ. Ο στόχος για το 8μηνο του 2013 ήταν τα έσοδα να φτάσουν τα 258 εκατομμύρια. Αντ’ αυτού, οι φωστήρες κατάφεραν να ρίξουν τα έσοδα στην προαναφερόμενη περίοδο στο ισχνό νούμερο των 126 εκατομμυρίων ευρώ! Τα δε έσοδα από τα τέλη ταξινόμησης (καινούρια ΙΧ) έχουν πέσει στα 45 εκατ. ευρώ το, από 904 εκατ. ευρώ το 2004. Αλλά είπαμε: Δεν αρμενίζουμε στραβά, ο γιαλός είναι στραβός. Βέβαια, αν όλοι αυτοί που ευθύνονται γι’ αυτή την πολιτική δούλευαν σε μια πολυεθνική, ας πούμε και κατάφερναν αυτά τα αποτελέσματα, θα εκπαραθυρώνονταν. Αλλά εδώ, ζητάνε και τα ρέστα, ρίχνοντας το φταίξιμο στον μέσο Έλληνα, που καλείται να πληρώσει (πάλι) τη δική τους ασχετοσύνη.
Η τάση παραμένει πτωτική, καθώς τα καινούργια I.X. που αποκτώνται είναι κατά κύριο λόγο μικρού κυβισμού με χαμηλές εκπομπές ρύπων, κάτι που σημαίνει και λιγότερα έσοδα για το Δημόσιο. Από το 2010 και μετά που επιβλήθηκε ο νέος τρόπος υπολογισμού των τελών κυκλοφορίας μέχρι σήμερα, έχουν πουληθεί περίπου 464 χιλιάδες οχήματα. Από αυτά τα 200.000 απαλλάσσονται από τα τέλη, ενώ τα 120.000 εκπέμπουν ρύπους από 100 έως 120 γραμμάρια. Δηλαδή, το Δημόσιο από αυτά τα 320.000 οχήματα εισπράττει όχι περισσότερα από 13 εκατομμύρια ευρώ συνολικά. Για να εισέπραττε περισσότερα, η κυβέρνηση θα έπρεπε να φορολογήσει τα πιο «πράσινα» οχήματα που κυκλοφορούν στη χώρα. Ή απλά, να μην ωθήσει τον μέσο Έλληνα να παραδώσει πινακίδες.
Το καύσιμο
Ως σκέψη, το να μειώσεις τα Τέλη Κυκλοφορίας και να επιβαρύνεις τη χρήση των οχημάτων αυξάνοντας το φόρο στα καύσιμα, φαντάζει λογική. Ωστόσο, στην πραγματικότητα, δεν είναι έτσι. Κατ’ αρχάς για να αποδώσει το μέτρο και να ανακοπεί το κύμα παράδοσης πινακίδων και πολύ περισσότερο για να αναστραφεί αυτή η τάση, τα Τέλη Κυκλοφορίας θα πρέπει να «κοπούν» στο μισό, τουλάχιστον στα παλαιότερα και μεγαλύτερα οχήματα. Τι σημαίνει πρακτικά αυτό; Ότι για να καλυφθεί αυτή η χασούρα από τα Τέλη, ο ΕΦΚ στη βενζίνη θα πρέπει να αυξηθεί κατά τουλάχιστον 10 λεπτά το λίτρο και όχι κατά 4- 5 λεπτά όπως υποστηρίζουν στο υπουργείο Οικονομικών. Κι αυτό οδηγεί σε τελική αύξηση τουλάχιστον 13 λεπτών, λόγω και της επιβάρυνσης του ΦΠΑ.
Μπορεί να αντέξει τέτοια επιβάρυνση στη βενζίνη ο καταναλωτής; Σήμερα, με βάση τα τελευταία στοιχεία της Κομισιόν, η μέση τιμή της αμόλυβδης στην Ελλάδα διαμορφώνεται στα 1,430 ευρώ το λίτρο, έναντι 1,338 ευρώ του κοινοτικού μέσου όρου. Η χώρα μας, μάλιστα, βρίσκεται μεταξύ των πιο ακριβών, αφού πιο ακριβά πωλείται η αμόλυβδη μόνο στην Ολλανδία, στη Δανία, στη Φινλανδία, στην Ιταλία και στο Ην. Βασίλειο, όπου βέβαια το κατά κεφαλήν εισόδημα είναι πολύ υψηλότερο από το ελληνικό.
Αν στις σημερινές τιμές προσθέσει κανείς τη σχεδιαζόμενη νέα αύξηση φόρων, τότε η Ελλάδα θα βρεθεί με διαφορά στην πρώτη θέση, ενώ δεν έχει διευκρινιστεί ακόμα το αν θα γίνει ανάλογη αύξηση και στο πετρέλαιο, οπότε σε αυτή την περίπτωση η επιβάρυνση για τον κύκλο της οικονομίας θα είναι ακόμα μεγαλύτερη. Σημειωτέον, ότι η συζήτηση και τα σχέδια επί χάρτου γίνονται με τις διεθνείς τιμές του πετρελαίου να βρίσκονται στα πολύ χαμηλά επίπεδα των 40 δολαρίων και είναι προφανές ότι αν αυτή η εικόνα αλλάξει- κάτι που έχει αποδειχθεί ότι δεν αποκλείεται να συμβεί εν ριπή οφθαλμού- τότε οι εγχώριες τιμές ως συνήθως θα πάρουν «φωτιά».
«Ανέκδοτο»;
Οι δηλώσεις του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών κ. Τρ. Αλεξιάδη, ότι η κυβέρνηση σκέπτεται να αυξήσει τους φόρους στα καύσιμα, σε αντιστάθμισμα των χαμηλών τελών κυκλοφορίας, θέλουμε να πιστεύουμε ότι έγιναν από χιουμοριστική διάθεση επισημαίνει η Πανελλήνια Ομοσπονδία Πρατηριούχων Εμπόρων Καυσίμων.
Είναι δυνατόν να υπάρχουν τέτοιες σκέψεις στους παράγοντες της κυβέρνησης για την δήθεν αύξηση των δημοσίων εσόδων, όταν χάνονται εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ φόρων, από την ανεξέλεγκτη παράνομη διακίνηση καυσίμων (λαθρεμπόριο, νοθεία, δασμοφοροδιαφυγή, κλοπή, κ.λπ.) αναφέρει η ΠΟΠΕΚ και σημειώνει:
Ο πρ. Πρωθυπουργός κ. Λουκάς Παπαδήμος είχε δηλώσει ότι, η Ελλάδα θα μπορούσε να εξοικονομήσει δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως αν αντιμετώπιζε τη λαθρεμπορία καυσίμων και δε θα χρειαζόταν να καταφύγει σε περικοπές μισθών και συντάξεων. Σήμερα το 67,16% στη τιμή της Αμόλυβδης βενζίνης είναι φόροι, που βρίσκονται ήδη 86% πάνω από την χαμηλότερη φορολόγηση που επιτρέπεται από την Οδηγία 2003/96 της Ε.Ε. Η τυχόν αύξηση της φορολογίας των καυσίμων με ανεξέλεγκτη την παράνομη διακίνηση καυσίμων, θα αυξήσει αναλογικά την κερδοφορία των παράνομων κυκλωμάτων που λυμαίνονται ανενόχλητοι τον ευρύτερο χώρο της αγοράς πετρελαιοειδών, τα τελευταία 20 χρόνια, προσθέτοντας ακόμη μία αρνητική προϋπόθεση στην ζητούμενη και προσδοκώμενη αγωνιωδώς ανάπτυξη της οικονομίας.