Φωτιά βάζει στον κόσμο του αυτοκινήτου, στην Ελλάδα, η εισαγγελική έρευνα για το dieselgate της Volkswagen. Χθες, ο προϊστάμενος της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Αθηνών, Ηλίας Ζαγοραίος, έδωσε εντολή να διενεργηθεί προκαταρκτική εξέταση προκειμένου να διερευνηθούν τυχόν ποινικές ευθύνες για αυτοκίνητα που εισήχθησαν στην Ελλάδα και κυκλοφορούν με το παράνομο λογισμικό που παραποιεί τις τιμές ρύπων.
Το ερώτημα βέβαια, είναι τι θα μπορούσε να φέρει η εισαγγελική έρευνα. Προφανώς, για την ελληνική αντιπροσωπεία, για τους εισαγωγείς, είναι μάλλον αδύνατο να τους εμπλέξει κανείς νομικά, καθώς δεν προκύπτει από κάπου ότι γνώριζαν για την απάτη. Όμως, από την άλλη, σε ποιον θα μπορούσαν να προσωποποιήσουν οι ελληνικές Αρχές ποινική ευθύνη για απάτη εις βάρος του Δημοσίου και όχι μόνο; Αυτό είναι ένα καλό ερώτημα, μιας και η έρευνα θα καταλήξει αναπόφευκτα στη Γερμανία, εκεί όπου βρίσκεται σε εξέλιξη έρευνα για το ίδιο θέμα.
Και αν καταλήξει ότι προκύπτουν ποινικές ευθύνες; Τι θα γίνει; Θα γίνει ό,τι έγινε και με τις υπόλοιπες γερμανικές εταιρείες που “πιάστηκαν” για σκάνδαλο στην Ελλάδα; Ο,τι έγινε με τη Siemens, τη MAN, τη Hochtief, ή τις αυτοκινητοβιομηχανίες που υποτιμολογούσαν; Τίποτα δηλαδή;
Εισαγγελικές πηγές αναφέρουν ότι πέρα από τις ποινικές ευθύνες, η έρευνα, θα εστιάσει άμεσα και σε ένα άλλο, σημαντικότατο σημείο: Πρόκειται για την έρευνα, βάσει της οποίας θα καταδειχθεί εάν το ελληνικό Δημόσιο υπέστη οικονομική ζημιά. Θυμίζουμε πως σε υποθέσεις τέτοιου είδους, η ζημιά του Δημοσίου είναι οδηγός για την άσκηση ποινικών διώξεων, τη συνέχιση της εισαγγελικής έρευνας, ή την τοποθέτησή της στο Αρχείο. Θυμηθείτε για παράδειγμα την υπόθεση του Βατοπεδίου, ή την υπόθεση της Siemens, όπου συστήθηκαν επιτροπές επί επιτροπών ώστε να προσδιορίσουν επακριβώς τη ζημιά που υπέστη το Δημόσιο, πριν συνεχιστεί η δικαστική διαδικασία.
Στην περίπτωση του dieselgate, δυνητικά -καθώς κανείς δεν μπορεί να προκαταβάλλει τη δικαστική έρευνα- θα ζητηθεί πόρισμα του ΓΛΚ και επιτροπής του ΥΠΟΙΚ για τυχόν διαφυγόντα κέρδη από τα τέλη κυκλοφορίας. Εάν δηλαδή οι ιδιοκτήτες των οχημάτων με τον κινητήρα με κωδικό ΕΑ189 πλήρωσαν χαμηλότερα τέλη από αυτά που προκύπτουν βάσει των πραγματικών εκπομπών ρύπων. Σε αυτή την περίπτωση, το βάρος της ευθύνης δεν έχουν οι ιδιοκτήτες, αλλά η αυτοκινητοβιομηχανία.
Μια άλλη παράμετρος, είναι η οικονομική ζημιά που προέκυψε από την επιπλέον ρύπανση του περιβάλλοντος. Ήδη, υπάρχουν τα πρώτα “όργανα” με τη μήνυση του δημάρχου Βόλου, Αχ. Μπέου εις βάρος της VW (βασίζεται σε αυτό το σκεπτικό) και υπάρχει ένα σχετικό προηγούμενο/ δεδικασμένο με τα πρόστιμα που επιβλήθηκαν στις βιομηχανίες για τη μόλυνση του υδροφόρου ορίζοντα του Ασωπού. Και αυτή και η υπόλοιπη εμπειρία, ωστόσο, μας δείχνει ότι ο υπολογισμός της οικονομικής ζημιάς (επιβάρυνση ασφαλιστικών ταμείων, κλπ) που προκλήθηκε έμμεσα από την επιπλέον ρύπανση είναι πολύ δύσκολο να γίνει με σαφήνεια και να είναι επιστημονικά αποδεκτός. Άρα και να σταθεί σε οποιοδήποτε δικαστήριο.
Όπως και να χει, παρότι η Kosmocar (μαζί με τη θυγατρική της, Karenta, έχουν την αντιπροσωπεία της VW/Audi στην Ελλάδα) λέει ότι στη χώρα μας εισήχθησαν 9.119 αυτοκίνητα με τον κινητήρα ΕΑ189 που φέρει το παράνομο λογισμικό, η υπόθεση έχει ακόμα δρόμο. Πρώτον επειδή οι άλλες φίρμες του ομίλου, που χρησιμοποιούν αυτόν τον κινητήρα, Seat (Θ. Βασιλάκης) και Skoda (Π. Πανόπουλος) τηρούν σιγή προς το παρόν και δεύτερον επειδή δεν έχουν ακόμα ταυτοποιηθεί τα αυτοκίνητα που εισήχθησαν ως νέα, ή μεταχειρισμένα από ανεξάρτητους εμπόρους. Αλήθεια, ποιος θα ταυτοποιήσει πόσα “βρώμικα” VW εισήχθησαν στην Ελλάδα;
Στο μεταξύ η VW ετοιμάζει πρόγραμμα ανάκλησης μέχρι το τέλος του 2016 (στη χώρα μας μάλλον θα τρέξει τον Ιανουάριο), αλλά έχει αρχίσει και ο χορός των μηνύσεων. Όχι μόνο στην Αμερική, όπου καταναλωτές ετοιμάζουν και καταθέτουν ομαδικές αγωγές και μηνύσεις και σε μια πολιτεία απαγορεύθηκε η κυκλοφορία των επίμαχων αυτοκινήτων (!), αλλά και στην Ευρώπη. Στη Κολονία, ιδιοκτήτρια VW κατέθεσε μήνυση εναντίον της εταιρίας για απάτη. Let the game begin…
